وبلاگ شخصی محمدرضا ملکیان

قدرتی بی دولت

پنجشنبه, ۱۵ فروردين ۱۳۹۲، ۰۳:۱۵ ب.ظ


آشنایی بخشی از ایرانیان با  تکنیک های عصر اطلاعات، سبب تغییرات عمیق اجتماعی در جامعه ایران گردید. این تغییر در راستای سنت الهی است که همه هستی-از الکترونهای اطراف یک هسته گرفته تا روابط  اجتماعی- دائما در حال تغییر باشند. حتی در تاریخ دینی خودمان نیز همین امر صادق است،

..اگرچه رسالت سیاسی و اجتماعی ائمه شیعه یکی بود، ولی هویت روش های اجرای آن توسط ائمه، بسیار متفاوت بود. تغییر، عامل اساسی در پویایی تفکر شیعه در برخورد صحیح با واقعیات جامعه عصر خویش است. سرعت تغییر روابط اجتماعی و حکومتی در عصر ما، در تاریخ بی نظیر است. بطوریکه بعضی از روابط معمول اجتماعی، حکومتی، امنیتی و اقتصادی گذشته، بلا مصرف گردیده اند. پس ما انسان ها موظفیم از واقعیات عصر خویش(عصر اطلاعات) آگاهی کافی داشته باشیم. اگر در جنگ اول خلیج فارس-در زمان بوش پدر- تصویر ارسالی از غول های رسانه بر واقعیات پیروز گشت، ولی در جنگ دوم خلیخ فارس-در زمان بوش پسر- بواسطه قدرت اینترنت و کارکرد هر انسان(دوست یا دشمن) بعنوان یک خبر نگار، واقعیات زندان ابوغریب و گوانتانامو توانست بر غول رسانه های امریکایی پیروز شود و سبب افول قدرت نرم امریکا گردد. وقتی الجزیره اولین نوار ویدئویی ضبط شده از بن لادن را در هفتم اکتبر2001 پخش کرد، مقامات ایالات متحده ابتدا سعی کردند این شبکه و شبکه های امریکایی را از پخش پیام های بن لادن منع کنند؛ اما در عصر اطلاعات ممانعت از این اعمال، و حذف ناظران جهانی، به اندازه ی تلاش برای متوقف کردن جزر و مد، بیهوده است.

    به واسطه ارزانی و راحتی  ارتباطات در عصر اطلاعات، جهان بصورت دهکده جهانی در آمده است. افکار عمومی بعنوان یک قدرت عظیم ولی بی دولت و بدون حکومت، موثر ترین نقش را در روابط سیاسی جهان بازی میکند. به پاس تمدن، فن آوری و قدرتمندیِ افکار عمومی، در ده سال گذشته شاید استفاده از حق وتو به پنج بار هم نرسید. لذا باید این قدرت عظیم و غیر رسمی (قدرت نرم) را بشناسیم.  

   بسیج دانشگاه امام صادق(ع) تهران در سال 1387، کتاب  "قدرت نرم" نوشته دکتر جوزف نای را ترجمه و منتشر نمود، در این کتاب تعیین کننده ترین قدرت جهانی در عصر جدید، جاذبه های انسانی یک اجتماع ( قدرت نرم) قلمداد می شود. قدرت نرم از جنس اقناع است اما قدرت سخت از جنس وادار کردن و مجبور کردن است قدرت نرم ( نه زور است و نه پول ) در قدرت نرم بر روی ذهنیت ها سرمایه گذاری می شوند و از جذابیت برای ایجاد اشتراک بین ارزشها و از الزام و وظیفه همکاری برای رسیدن به همه خواست ها سود می جوید.

   ما چه بخواهیم و چه نخواهیم آفتاب قدرت نوین در حال تابیدن است. روشهای معمول برای اداره عرصه عمومی، کارایی گذشته را نداشته و دیگر بدون زور و اجبار هیچ حکومتی نخواهد توانست میل خویش را خواست مردم معرفی نماید. کسب گوش شنوا برای شنیدن چرخ های به حرکت درآمده تغییرات اجتماعی برای وفاداران به نظام اسلامی از نان شب هم واجب تر است؛ زیرا سیاست های ما زمانی از نظر دیگران مشروع و مورد قبول می باشد که قدرت نرم ما افزایش یابد. قدرت نرم، تبلیغات سیاسی نیست بلکه شامل مباحث عقلانی، ارزش‌های اخلاقی و حقوق بشر می باشد که عمل به آن تنها با دانش ممکن است. اگر با آن مباحث از منظر تعصب و کینه (جهل) برخورد شود محکوم به نتیجه پیش بینی شده پیامبر اکرم (ص)  می شود:" آنکه بی علم، به عمل برخیزد پیش از آنکه اصلاح کند باعث تباهی می شود.".

  هدف رسانه‌ها از قدرت نرم در ابتدا مدیریت افکار عمومی نیست بلکه در عصر جدید، رسانه‌ای در دنیا موفق است که بتواند با افکار عمومی حرکت کند و خود را سازگار با آنها نشان دهد. در حال حاضر فضا‌های ارتباطی، رسانه ای، تبلیغاتی و فرهنگی موجود در دنیا به صورت ابزارهای قابل اعتماد برای استفاده و تامین قدرت نرم استفاده می‌شوند. در نتیجه از محدوده و محدودیت خشونت رهایی یافته است.

از آنجائیکه بروز و ظهور رسانه نرم، نتیجه جهت گیری خاصی نیست و پیشتازان و سردمداران آن همه جایی و هیچ جایی هستند، همانند دین و اخلاق در محدودیت حاکمیت و دولت نمی گنجد، بلکه به اشتیاق دریافت کنندگان آن بستگی دارد و کنترل اشتیاق ملت بدون استفاده از زور و تزویر را هنوز تاریخ بشریت به خود ندیده است. لذا پنهان کاری در عصر اطلاعات کاری دشوار و گذرا بوده و نیرنگ و اطلاعات غلط، نتیجه عکس خواسته طراحان آن به همراه دارد. اگر هویت فرهنگی جامعه ای با نیاز های طبیعی انسان همخوانی نداشته باشد تداوم حیات آن بطور طبیعی ممکن نخواهد بود. علت سپرده شدن کمونیسم به موزه های تاریخ سیاسی جهان را حضرت امام خمینی در پیامی به گورباچف (صحیفه نور، ج21، ص67)، جوابگوی ندانستن هیچ نیازی از نیازهای واقعی انسان، دانست. زمانی که هویت یک نهضت ثابت بماند و تمام انرژی جامعه برای ثابت نگه داشتن آن بکار رود، بازار دورنگی بصورت تصاعدی رشد یافته و کم کم حقیقت آن نهضت خرج هویت آن می گردد. جامعه هویت مدار دیگر همخوانی با هدف بعثت پیامبر اکرم(ص) (کمال اخلاق ) ندارد.



[1] . روزنامه اعتماد- 10 دی ماه 1388- صفحه دو ضمیمه    

 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۲/۰۱/۱۵
محمد رضا ملکیان

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی