سه عاملی که در کتابها(1 و 2) توسط جامعه شناسان و محقیقین تاریخ بعنوان علت اصلی ناکارآمدی، زوال و سقوط حکومت های منبعث از یک تمدن ( روم، مصر و...) و یا یک ایدئولوژی ( شوروی سابق، بلوک شرق و فاشیسم ) ذکر می شود به شرح زیر است:
1- پاسخ های قدیمی به پرسش های جوانان و نیازهای جدید جامعه
2- به خدمت گرفتن ثروت و امکانات جامعه در راه مقاصد سیاسی
3- جدا شدن هدف های طبقه حاکم از هدف های جامعه
خودشیفتگی یک نوع اختلال شخصیتی و پدیده ی فراگیر جوامع انسانیست که نشانه های آن خود مداری، فقدان همدلی با دیگران، ریاکارى و دروغ است. این حالت بر روی بسیاری از جنبه‌های مختلف زندگی مانند روابط اجتماعی، خانوادگی و کاری تأثیر منفی می‌گذارد. محقیقین روان شناس تخمین زدند که یک درصد بالغین دچار اختلال شخصیت "خودشیفتگی" می باشند. و این اختلال در مردان شایعتر از زنان است.
فرد خودشیفته دچار نوعی بیمار روانی است که اعمال اش تنها براساس ارضای خویش و بدست آوردن لذت درونی صورت می گیرد. شاید در برهه هایی از زمان، رفتار خودمان چنین باشد و یا در زمان هایی استیلای چنین فردی را در طول زندگی احساس نمودیم.
همه ما تأثیر سوء تملق و ستایش را به نوعی در روابط اجتماعی احساس کردیم و در سریال ها و طنز های تلویزیونی، تملق به کسانی که توانمند اقتصادی، اجتماعی و یا اداری اند را به وفور مشاهده می کنیم.
والدین و محیط تربیتی دوران کودکی نقش به سزایی در طول زندگی اجتماعی هر انسان دارد. کودکان پرورش یافته در محیط های انسانی، معمولا به نواقص خویش آگاه و اقدام به رفع آن می نمایند. و اگر محیط پرورشی کودکان با خشونت و یا بدون کرامت انسانی همراه باشد، محصول آن عصبیت، خودمداری، خودشیفتگی و.... خواهد بود. البته خواندن کتابی و یا هم نشینی با فردی کمال یافته، سبب تحول مثبت در زندگی انسان می شود. بعثت انبیا و تعالیم مذهبی هم در جهت به کمال رساندن اخلاق بشری است.
